Gözlerde kaşıntı, yanma, sulanma ve kızarıklık… Özellikle bahar ve yaz aylarında pek çoğumuzun yaşadığı bu şikâyetler genellikle mevsimsel göz alerjilerine işaret eder. Ancak Batıgöz Sağlık Grubu Çankaya Şubesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Serkan Biliş, bu tür belirtilerin yalnızca yüzeysel rahatsızlıklar olmadığını; dikkatle izlenmediğinde ciddi göz problemlerinin habercisi olabileceğini vurguluyor.
Göz alerjisi nedir, neden olur?
Göz alerjisi, göz yüzeyinin alerjen maddelere karşı geliştirdiği savunma tepkisidir. Alerjenler arasında polenler, ev tozu akarları, hayvan tüyleri, çeşitli kimyasallar ve kozmetik ürünler yer alır. Bu maddelere temas eden göz dokusu, bağışıklık sistemini uyararak histamin salınımını artırır. Sonuç olarak da kaşıntı, sulanma, kızarıklık ve şişlik gibi belirtiler ortaya çıkar.
“Göz yüzeyi son derece hassastır ve çevresel faktörlere hızlı tepki verir. Polen mevsimi, tozlu ortamlar, parfümlü ürünler veya uzun süreli ekran kullanımı gibi birçok faktör gözlerde alerjik reaksiyona neden olabilir” diyen Op. Dr. Serkan Biliş, özellikle bahar ve yaz aylarında artan bu rahatsızlıkların hafife alınmaması gerektiğini vurguluyor.
Alerjik göz hastalıklarında en sık görülen belirtiler
Alerjik göz hastalıkları genellikle iki gözü birden etkiler ve dönemsel olarak tekrarlar. En yaygın belirtiler şunlardır:
-Şiddetli kaşıntı
-Yanma hissi
-Gözlerde sulanma ve kızarıklık
-Göz kapaklarında şişlik
-Sabahları artan rahatsızlık hissi
-Işığa karşı hassasiyet
Bu semptomlar, zaman zaman göz enfeksiyonlarıyla karıştırılabilir. Ancak mevsimsel tekrarlar ve simetrik belirti yayılımı alerjiye işaret eder. “Alerjik semptomlar enfeksiyon gibi görünse de temel fark, bu bulguların yılın belirli dönemlerinde, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında yoğunlaşmasıdır,” diyor Op. Dr. Biliş.
Göz alerjisini tetikleyen yaygın faktörler
Göz alerjilerinin nedenleri arasında yalnızca doğada bulunan alerjenler yok. Uzun süreli dijital ekran kullanımı, kontakt lens hijyenine dikkat edilmemesi ve kimyasal içerikli makyaj ürünleri de göz sağlığı üzerinde olumsuz etkiler sağlayabiliyor.
“Gözlerini sık sık ovalayan, ekran karşısında uzun süre kalan veya uygun şekilde temizlenmeyen lens kullanan bireylerde alerjik tepkiler daha sık görülüyor. Özellikle parfümlü makyaj malzemeleri alerjisi olanlarda tahriş riskini artırır” uyarısında bulunan Op. Dr. Biliş, bilinçli ürün kullanımı ve hijyenin önemine dikkat çekiyor.
Göz alerjilerinden korunmak için neler yapılmalı?
Göz alerjilerini tamamen önlemek mümkün olmasa da, semptomları azaltmak için alınabilecek birçok önlem mevcut. Dr. Biliş’in önerileri şöyle:
-Polen mevsimlerinde pencereleri kapalı tutun.
-Dışarı çıkarken güneş gözlüğü kullanın.
-Evinizi sık sık havalandırın ve tozunu alın.
-Yastık kılıflarını ve çarşafları düzenli olarak değiştirin.
-Hipoalerjenik ve parfümsüz makyaj ürünleri tercih edin.
-Göz çevresine doğrudan temas eden kozmetiklerden kaçının.
-Lens kullananlar için hijyen kurallarına sıkı şekilde uyulması şarttır.
Ne zaman doktora başvurmalı?
Evde uygulanabilecek bazı basit yöntemler hafif semptomları yatıştırabilir. Bunların başında soğuk kompres ve suni gözyaşı damlaları gelir. Soğuk kompres, kan damarlarını büzerek şişlik ve kaşıntıyı azaltırken; suni gözyaşları ise alerjen partiküllerin gözden temizlenmesini sağlar.
Ancak bu yöntemler geçici çözümler sunar. Uzun süren ya da şiddetli semptomlarda, antihistaminik göz damlaları ve reçeteli ilaç tedavisi gerekebilir. Op. Dr. Biliş, bu konuda özellikle uyarıyor:
“Hastalar eczaneden rastgele göz damlası almak yerine mutlaka bir göz hekimi muayenesinden geçmeli. Göz yüzeyinde tahriş ya da enfeksiyon gibi başka sorunlar varsa yanlış tedavi durumu daha da kötüleştirebilir.”
İhmal edilen göz alerjileri ne gibi sorunlara yol açar?
Alerjik göz rahatsızlıkları kronikleştiğinde görme konforunu ve yaşam kalitesini ciddi oranda düşürebilir. Uzun süreli ve yoğun kaşıntı nedeniyle gözlerin sürekli ovalanması, zamanla Keratokonus adı verilen ciddi bir kornea hastalığına da yol açabilir. Bu durumda gözün ön yüzeyi konikleşerek kalıcı görme bozukluklarına neden olur.
“Kronik göz kaşıntısı yaşayan bireylerde, özellikle ergenlik çağındaki gençlerde keratokonus riski yüksektir. Bu tür durumların erken dönemde tanısı, ileride gelişebilecek ciddi görme kayıplarının önüne geçebilir” diyen Op. Dr. Biliş, göz alerjilerinin yalnızca geçici bir rahatsızlık olarak görülmemesi gerektiğini vurguluyor.
Göz sağlığınız için bilinçli davranın
Gözler, yaşamın en kıymetli duyularından biri olan görme duyusunun merkezidir. Bu nedenle göz sağlığına dair her değişimi ciddiye almak gerekir. Gözlerde sürekli kaşıntı, sulanma, batma hissi, sabahları artan kızarıklık ya da bulanık görme gibi durumlar ihmal edilmemeli; zaman kaybetmeden bir göz hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır. Unutulmamalıdır ki, erken tanı ve doğru tedavi, göz sağlığının korunmasında en etkili adımdır.
