Diyabetik ayak, diyabetin sinir ve damar sistemi üzerindeki etkileri nedeniyle ortaya çıkar. Sinirlerdeki hasar, ayağın ağrı, sıcaklık veya yaralanma gibi uyarıları hissetmesini engeller; bu nedenle küçük yaralar fark edilemez ve tedavi gecikebilir. Damar hasarları ise dokulara kan akışını azaltarak yara iyileşmesini yavaşlatır ve enfeksiyon riskini artırır.
Sıcak yaz günleri bu süreci daha da zorlaştırır. Terleme, güneşe maruz kalma ve yanlış ayakkabı kullanımı, diyabetik ayak hastalarında ciddi yaralara ve komplikasyonlara yol açabilir.
Sıcak Havalarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Op. Dr. Serkan Akçay, yaz aylarında diyabetik ayak hastalarının özel önlemler alması gerektiğini vurguluyor:
-
Güneşten korunun: Kum, asfalt ve taş zeminler yazın aşırı ısınır. Nöropatisi olan hastalar bu sıcaklığı fark etmeyebilir; yanıklar yara oluşumuna davetiye çıkarır.
-
Sıvı tüketimi ve cilt bakımı: Yeterli su içmek, cilt kuruluğunu önler ve çatlak oluşumunu azaltır.
Günlük Ayak Bakımı Hayati Önemde
Yaz aylarında ayakları her gün kontrol etmek gerekir. Bazı öneriler şöyle:
-
Ayakları yaralar, kızarıklık, su toplaması, çatlak veya renk değişiklikleri açısından gözden geçirin.
-
Ayak altını görmek için ayna kullanın.
-
Ayakları ılık suyla yıkayın, uzun süre suda bekletmeyin.
-
Parlak aralarını yumuşak bir havluyla dikkatlice kurulayın.
-
Tırnak batması veya nasır varsa kendi başınıza müdahale etmeyin.
Ayakkabı ve Çorap Seçiminde Hassasiyet
Yazın çıplak ayakla dolaşmak diyabetik ayak hastaları için risklidir. Uzmanlar şu önerileri paylaşıyor:
-
Sahil, havuz kenarı, bahçe veya balkonda diyabetik terlik veya uygun ayakkabı giyin.
-
Nefes alabilen, dikişsiz ve ortopedik ayakkabılar tercih edin.
-
Yeni ayakkabıları önce kısa süreli deneyin.
-
Pamuklu, terletmeyen ve dikişsiz çorapları tercih edin; her gün değiştirin.
Belirtileri Tanıyın, Önleyici Önlemleri Uygulayın
Dikkat edilmesi gereken uyarılar şunlardır: yeni yara veya su toplaması, kızarıklık, şişlik, ayakta sıcaklık artışı, iltihap veya kötü koku, yara iyileşmesinde duraklama.
Bunların yanı sıra:
-
Kan şekeri takibini ihmal etmeyin.
-
Diyetinize özen gösterin; şekerli ve işlenmiş gıdalardan uzak durun.
-
Sigara kullanıyorsanız bırakın; dolaşımı korumak ve yara iyileşmesini desteklemek için önemlidir.
-
Düzenli doktor kontrollerinizi aksatmayın.
Yaz aylarında küçük önlemler, diyabetik ayak hastalarının yaşam kalitesini büyük ölçüde koruyabilir. Sıcak havalarda farkındalık ve doğru bakım, ciddi komplikasyonların önüne geçer.