Kalsiyumun sadece kemik sağlığı için değil, dişlerin oluşumu ve korunması açısından da kritik rol oynadığını belirten uzmanlar, özellikle çocukluk ve gençlik dönemlerinde yeterli miktarda alınmasının uzun vadeli ağız sağlığını desteklediğini vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi Diş Hastanesi Çocuk Diş Hekimliği Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Buse Yılmaz Şen, kalsiyumun diş minesinin ana bileşeni olan hidroksiapatit kristallerinin temel yapı taşı olduğuna dikkat çekerek, “Mine yapısının yaklaşık %96’sı inorganik maddelerden oluşur ve bu yapıların büyük bölümünü kalsiyum içerir” diyor.
Dişin Temel Dayanağı: Kalsiyum
Kalsiyumun, çürük oluşumunu engelleyen ve diş minesini güçlendiren etkileri bulunduğunu belirten Şen, dişlerin oluşum dönemini kapsayan hamilelik ve erken çocukluk döneminde yeterli kalsiyum alımının, diş yapısını doğrudan güçlendirme potansiyeline sahip olduğunu vurguluyor.
Kalsiyum eksikliğinin yalnızca diş yapısını değil, dişi çevreleyen destek dokuları da etkileyebileceğini belirten Şen, şu uyarılarda bulunuyor:
“Yetişkinlikte yetersiz kalsiyum alımı osteopeni veya osteoporoza neden olabilir. Bu durum, dişleri destekleyen alveolar kemiği zayıflatarak diş kaybı riskini artırır. Aynı zamanda kalsiyum eksikliği, mineyi daha geçirgen ve kırılgan hale getirir. Periodontal doku bütünlüğü bozulur, diş eti çekilmesi ve periodontitis gibi hastalıkların ilerleme riski artar.”
Doğal Kaynaklardan Alınan Kalsiyum Daha Etkili
Kalsiyumun doğal yollardan alınmasının daha etkili olduğunu belirten Dr. Şen, süt, yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler ve badem gibi besinlerin kalsiyum açısından zengin olduğunu ve emilimlerinin yüksek olduğunu söylüyor. Bu besinlerin aynı zamanda D vitamini ve magnezyum gibi emilimi destekleyen mikrobesinler de içerdiğine dikkat çeken Şen, takviye ürünlerinin ise mide asiditesine bağlı olarak emilim farkı gösterebileceğini ve aşırı tüketim durumunda böbrek taşı gibi sorunlara yol açabileceğini ifade ediyor.
“Diş oluşumu tamamlandıktan sonra kalsiyumun doğrudan dişi güçlendirmesi beklenemez,” diyen Şen, “Ancak tükürük aracılığıyla remineralizasyon süreciyle mine yüzeyine katkı sağlar. Bu yüzden kalsiyum alımı her yaşta önemlidir” diyor.
Diş Sağlığında Tek Başına Kalsiyum Yeterli Değil
Kalsiyumun yanı sıra diş sağlığında etkili olan diğer mikrobesinlere de değinen Dr. Şen, A, D, E ve K vitaminlerinin; protein, fosfor, C vitamini ve florürün ağız-diş sağlığı üzerinde tamamlayıcı etkileri olduğunu belirtiyor. Özellikle D vitamininin kalsiyumun emilimini ve diş dokusuna taşınmasını desteklediğini; C vitamininin ise diş etlerinin iyileşme kapasitesini ve bağ dokusunun bütünlüğünü koruduğunu söylüyor.
Kalsiyum eksikliğinin, yalnızca sistemik kemik sağlığını değil, aynı zamanda diş dokularının yapısını, çene kemiğini ve periodontal sağlığı da olumsuz etkilediğini vurgulayan Dr. Şen, her yaşta yeterli ve dengeli kalsiyum alımının ağız ve diş sağlığının sürdürülebilirliği açısından vazgeçilmez olduğunu belirtiyor.
Doi numarası: https://doi.org/10.32739/uha.id.61978
