Mevsim geçişleri yalnızca doğayı değil, vücudun dengesini de değiştiriyor. Yazdan sonbahara geçişle birlikte havaların serinlemesi damarların daralmasına, kan basıncının yükselmesine ve kolesterol seviyelerinin artmasına neden olabiliyor. Prof. Dr. Nevrez Koylan’a göre bu değişim, özellikle kalp hastaları için dikkat edilmesi gereken bir dönem:
“Sonbaharda kalbin iş yükü artar. Bu nedenle sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve rutin kontrolleri ihmal etmemek gerekir. Serin havada yapılacak tempolu yürüyüşler, mevsim sebze-meyveleriyle zenginleştirilen bir beslenme planı ve grip aşısı, kalp sağlığını korumada büyük fark yaratır.”
Grip Aşısı Kalbi de Koruyor
Soğuk havalarla birlikte grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarının arttığına dikkat çeken Koylan, bu enfeksiyonların kalp sağlığı üzerindeki etkisini şöyle açıklıyor:
“Grip vücutta ciddi bir iltihaplanma yaratır. Bu durum, özellikle mevcut kalp rahatsızlığı bulunan kişilerde kalp krizi veya felç riskini artırabilir. Bu tehlikeye karşı en etkili kalkan grip aşısıdır. Türk Kardiyoloji Derneği ve uluslararası sağlık otoriteleri, kalp hastalarının her sonbahar mutlaka grip aşısı yaptırmasını şiddetle tavsiye eder.”
Sonbahar Sofrasını Kalp Dostu Yapmak Mümkün
Mevsim geçişlerinde doğru beslenmenin kalp için koruyucu bir etki sağladığını belirten Koylan, “Balkabağı ve tatlı patates gibi potasyum ve lif açısından zengin sebzeler kan basıncını dengelemeye yardımcı olur” diyor.
Amerikan Kalp Derneği’ne göre potasyum, sodyumun olumsuz etkilerini azaltırken lif kötü kolesterolü düşürmeye destek olur. Sonbaharın gözdesi palamut ve lüfer gibi yağlı balıklar, içerdiği omega-3 yağ asitleriyle damar sağlığını korur, kan basıncını düzenler. Prof. Dr. Koylan, “Haftada en az iki porsiyon yağlı balık tüketmek kalp sağlığını destekler. Ayrıca nar, elma ve armut gibi mevsim meyveleri antioksidan zenginliğiyle kalbi korur” diyor.
Egzersiz İçin En Uygun Mevsim
Yazın sıcak günlerinin geride kalması, açık havada egzersiz yapmak için ideal bir ortam yaratıyor. Koylan, “Sararmış yaprakların arasında yapılacak yarım saatlik bir yürüyüş hem ruhu hem de kalbi besler. Düzenli fiziksel aktivite kalp kasını güçlendirir, kan dolaşımını iyileştirir, stresi azaltır. Yağmurlu günlerde ise evde yapılabilecek yoga, pilates veya online kardiyo videoları sayesinde formu korumak mümkün” diyerek istikrarın önemini vurguluyor.
D Vitamini Takviyesi Kalp Sağlığını Destekler
Güneş ışınlarının azaldığı sonbahar ve kış aylarında D vitamini eksikliği yaygınlaşıyor. Koylan, “D vitamini eksikliği yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve damar hastalıklarıyla ilişkilendiriliyor. Kan tahliliyle seviyeyi ölçtürüp doktor önerisiyle takviye almak faydalı olur” diyor.
Ayrıca somon, yumurta sarısı ve D vitamini ile zenginleştirilmiş süt ürünleri gibi besinleri sofraya eklemenin; güneşli günlerde kısa süreli güneşlenmenin de önemine dikkat çekiyor.
Ruh Sağlığı da Kalbi Etkiliyor
Günlerin kısalmasıyla bazı kişilerde mevsimsel depresyon gelişebiliyor. Prof. Dr. Koylan, “Stres ve depresyon, kortizol gibi stres hormonlarını artırarak kan basıncını yükseltir ve kalp sağlığını olumsuz etkiler” diyor. Bu nedenle sevdiklerle vakit geçirmek, meditasyon yapmak, yeni hobiler edinmek ve sabahları gün ışığından yararlanmak kalp için de birer koruyucu önlem niteliğinde.
“Unutmayın, mutlu bir zihin sağlıklı bir kalbin en iyi dostudur” diye ekliyor.
